Up mien olle Dag höör ik to de Mensken, de noch betügen könen, wo de grieselke Oorlog för tachentig Jahr noch an’t Wötern was un geen Enn funn. Uplest, an de 5. Mai 1945, was’t denn sowied, as wi Kinner beleevden, dat dat hele Volk ut de Husen kwamm un up de Straat van uns Loog up Schott* binannerleep, nadat wall dör’t Radio un in’t Dagbladd de bliede Böskupp van de „Waffenstillstand“ in uns Kuntrei verspreddt wurr. Elk was d’r mit bi’t Padd, un so was dat en Wörde un Gedrüüs, dat wi Kinner nu anfungen to fragen, wat dat all to bedüden harr, un denn mit leverlaa kwammen wi daar achter: Dat Scheten harr en Enn, un wi mussen neet mehr bang wesen vör de Flegers in d‘ Lücht! Daarto scheen de Sünn ut alle Gaten, as wenn se dat bliede Spillwark noch wat uphellern wull.

Man de Bliedskupp kreeg noch en Utsett as tomaal gröne hoogbeend Fahrtügen mit‘n groten Koppel van Suldaten in en lange Rieg achternanner in’t Loog kwammen. Dat wassen Kanadiers, „Knackers“, as wi hör nöömden. Wi höörden van uns Ollen, dat wi Kinner neet bang wesen mussen. Man up anner Kant kregen wi mit, dat elk tosach, dat een of anner van sien Reev to verstoppen, umdat d’r mit to reken was, dat de frömde Suldaten an’t Roven un Plünnern gungen. All Soorten van Fahrtügen verswunnen in’t Achterenn van de Husen unner Hei un Stroh of unner Feldfrüchten. Mien Vaders Motorrad stook in’t Heigulf. Lüttje Reev, waar Weert in satt, wurren in d‘ Tuun begraven. Reev, waar’n Hakenkrüüz up satt, wurr weggooit. Ik seeg mien Moder noch an’t wegschrabben van so’n düvelachtig Teken van’n Treckpott, de in d‘ Kökenschapp stunn.

Dat düürde neet lang, do kwammen twee Kanadiers bi uns döör’t Siedeldöör in’t Huus, gröttden up Suldatenmaneer mit Hand an d‘ Pool, un de een see up Düüts, dat se uns Huus van binnen sehn wullen, gungen döör all Kamers un verklaarden mien Ollen denn, dat hör dat speet, man dit Huus deende van nu of an as „Headquarters“ för de Kanadiers. För uns bleven alleen een Slaapkamer, de Köken un dat Achterenn mit Stall un Schüür. Ok Vaders Smederee, de wi upstünds stillleggt harren, wullen se hebben as Feldköken. Wi wassen denn in uns egen Huus over d‘ Deel mit de Suldaten, un dat wassen heel kumpelsante Mannlüü. Man een d’r van was en Schojer un meesttieds stapelduun. He harr uns Kleerschapp kompleet leegmaakt un’t all mitnohmen. As mien Ollen hum to Woord stahn wullen, namm he sien Maschienpistoll, küürde up de beiden un was an’t futern un bölken, dat’t man so’n Aard harr. Mien Vader kreeg denn to weten, dat he geen Kanadier was. He höörde wall to en butenlandse Koppel van de Kanada-Armee.

As de Kanadiers weer oftrucken wassen, kunn dat Leven wiedergahn, as wi dat wennt wassen. Man dat was stuur genoog för mennigeen: De Trüür over dat Lott un de Dood van uns Nabers, de jöödse Famieljes Pinto un Schönthal, un over de Dood van de Vaders un Bröörs van mien Kulantjes lagg as en lange Scharr over dat Loog. Man enkelde Mensken, de wussen, dat hör Leevsten de Bedwang un de Nood overleevt harren, in Gefangenschupp wassen of al unnerwegens na Huus, un ok en Stück of wat Famieljes, de al lang geen Taal of Teken mehr van hör Leevsten kregen harren, kunnen nu hopen. Un dit Hopen up en betere Tokummst overwunn wall de Sörgen um’t Utkomen in disse nare Tied. Un daar harr sük dat eerstmaal mit so gau na de Dag van de bliede Böskupp. Wat wi Kinner an meesten to hören kregen, was dit: Nooit weer Krieg! Nooit weer Bedwang!

*) Upgant-Schott