Nait normoal
As Bosman wakker wordt ligt e n zetje stil te luustern. Zien vraauw, noast hom, slept nog. Heur oademhoalen is zo zaacht en kaalm, hai kin t hoast nait heuren. Woarom ben ik aigelk wakker worden? denkt e. Joa, hai wordt ale naachten wel n moal wakker om noar wc te mouten, mor dat is voak ien noa-naacht. Mainsttied slept e deur tot vaaier uur, haalf vief, din begunt bloas op te speulen. Mor t is nou nog mor kwart noa twij en hai huft nog nait noar wc.
Ienains is e kloarwakker. Zien gevuil zegt, der is wat, dat aans is as normoal. Hai het gain flaauw benul van wat, mor der mout wat wezen doar e wakker van worden is.
Hai is der nait gerust op en stapt verzichteg te bèr oet, dij zachtjes kroakt. As e over holten vlouer noar t roam lopt, vuilt e pien ien zien linkerknij, artrose. Ik ben old, denkt e, old en òf. Summege leeftiedgenoten bennen al dood. Aander lu, femilie, buren, vrunden hebben n kwoal of bennen slim zaik. Olle minsen waiten nooit wanneer t heur beurt is; ze kinnen allenneg mor hopen dat zaikte en ellèn van aandern, heurent oetstelt.
Achter hom kroakt bèr.
‘Was dus doar toch aal?’ mommelt zien vraauw.
‘Ik strek even mien bainen.’
‘Dut dien knij weer zeer?’
‘Mwoh, t gaait wel.’
‘Kom din mor weer ien bèr, zo vatstoe nog kolle.’
Bosman blift veur t roam stoan en kikt noar t hoes van buurman Geert. Zien sloapkoamer is aan achterkaant tegenover heur sloapkoamer. Der is ien gain joaren wat aan t hoes doan of vernijd. Geert is doar nait zo mit bezeg. t Zicht ter apmoal wat verwoarloosd oet, mor dat is al n haile zet zo.
Ien de verte, midden ien t laand, zigt e voag omtrekkens van keten, groafmesienen en opslag van n baauwproject, dat doar al moandenlaank is. Wat mit aanleg van glasvezelkoabels, t fiene wait e der nait van. Hail zaacht heurt e t lege gebrom van n generator dij stroom opwekt en keten waarmholdt. Geluden doar e aan wend is en dij hom nait steuren. Ien n grode keet sloapen boetenlandse waarknemers, Bulgaren, Roemenen, Grieken. Ien t weekend goan ze noar hoes. Zai moaken gain contact met bewoonders hier en as der al ais contact is kin je ze nait verstoan. Overdag is t n gebrom en gebroes en soavends is t zee van licht, mor nou is t apmoal duuster en rusteg. Ales liekt gewoon en normoal. t Was vervast zien knij dij hom wakker moaken dee.
Din ienains zigt e ien t swakke moanlicht dat t sloapkoamerroam van buurman open staait. Geert het altied ale roamen dicht, snaachts, mor ook overdag. Hai lucht nooit, nait zichtboar teminsen. Hai is vrijgezel en slim op homzulf; t is n echte kerelshoesholden. Mor hai is gain mins tot last. Zai zain hom nait veul mor kinnen wel goud mit nkander. Bosman het dit veul laiver as n gezin mit drokke pubers, mit lewaai van brommers en radio’s.
En nou staait t roam open. Dat is ja roar. Even denk e nog dat t aan zien ogen ligt. Bosman het staar en t beste van ogen is der òf, veuraal ien t duustern. Mor as e ogen stief dicht knipt en weer open dut, zigt e nog dat t roam open staait. Dat is nait normoal!
Der gebeurt hier ien dit gehucht nooit wat. Wonen allenneg wat gepensioneerden, n poar forenzen, n kunstenoar en wat boeren. Ienbroken is der hier ook nog nooit. Dus der mout wat biezunders wezen. Der staait nou wel n keet mit boetenlanders ien de verte. Je heuren zukke roare dingen tegenwoordeg…
Zel k mie aanklaiden en es even kieken goan? denkt e. Mor dat geft wel wat omstand en din wordt zien vraauw ook wakker en begunt van ales te vroagen. En doar het e gain antwoord op en ook gain zin aan. Hai vernemt dat e kold wordt. Kolle van olderdom dij stoaregaan aal dichterbie komt.
‘Wat hes doar toch ammaans?’ vragt zien vraauw vranterg.
Bosman komt noar heur tou, gaait op raand van t bèr zitten en kikt heur aan.
‘Geert zien sloapkoamerroam staait wied open en dat gebeurt ja nooit.’
‘Wat zegstoe mie doar?’ Ze komt mit n roam rechtop zitten.
‘Volgens mie is doar wat loos bie Geert.’
Zai komt nou ook te bèr oet en lopt noar t roam tou. Groot en braid staait ze ien heur widde nachtpon t duustern ien te kieken. Den draait ze heur haalf noar hom tou.
’Sloapkoamerroam…,’ fluustert ze, ‘t is ienhaauwgd. Glaas is kepot!’
Bosman gaait noast heur stoan en verdold, nou zigt hai t ook. Hai is zo kold dat e der van trilt over t haile lief.
‘Wat mout we doun?’ vragt e.
‘Goa der hin en kiek wat ter is’, zegt ze beslist.
‘Joa, mor as der nou wat slims gebeurd is?’
‘Meschain is der wat mit hom, joa. Wie mouten Geert helpen. Vooruit, schait op!’
Bosman schut gaauw ien zien kleren en stekt zaklanteern oet meterkaast bie hom. Ook pakt e sleudel van Geert zien achterdeur van t hoakje. Zai hebben van nkander n sleudel, al joaren. Veur noodgevallen, mor hebben hom nog nooit bruken hufd. Zol t nou den zowied wezen?
Hai lopt achterdeur oet, over t gras en vruzzelt hom deur smale deurgang ien heeg. Doar blift e even stoan en zigt nou dudelk dat t glaas van Geert zien sloapkoamerroam verbriezeld is en t roam staait open. t Is der apmoal duuster.
Hai lopt over t ploatske noar achterdeur en tikt mit traauwring tegen t glaas van deur. Eerst heurt e niks en hai tikt nog n moal.
Meschain is Geert wel lebait of allerdeegs meleur en kin e nait bie deur kommen. Bosman tikt nog n moal tegen glaas en wil din sleudel pakken om zulf deur open te moaken.
Mor nou komt Geert toch ien t gankje en dut deur open en t licht aan. Geert is nooit zo vlöt. Overdag kin e hom ook wel ais nait te pakken kriegen.
‘Moi Geert, neem mie nait kwoalek dat ik die steur, midden ien naacht, mor is der wat loos? Is der wat mit die?’ vragt e. ‘Wie zagen dat dien sloapkoamerroam kepot is en dochten, zol der wat mit Geert wezen?’
‘Kom der mor even ien, din zel k t die vertellen,’ zegt Geert miesderg.
Geert het zien kleren al aan. Hai lopt veur Bosman aan noar sloapkoamer en dut hier ook t licht aan.
Hier is Bosman nog nooit west. Hai kwam wel ais ien t achterhoes en ook enkeld n moal ien koamer om wat te beproaten. Mor nooit ien Geert zien sloapkoamer.
Wat n toesternust is t hier. t Roam is kepot en staait open, schaarven op vlouer. Tegen muur n ainpersoons ber mit wat ol’ polten van dekens, roegweg oetzied gooid. n Toaveltje der noast mit n wekker. Op vlouer n old klaid mit hier en doar grode slietplekken en wat goaten der ien. n Zaachte wiend dut gerdienen n beetje bewegen. Hai viendt t hoast wat beswoarlek dat hai dit zigt.
Geert gaait op bèr zitten. Is wieder gain stoul en Bosman blift stoan. Om noast hom zitten te goan, viendt e wat roar, wat al te vertraauwd.
‘Der is bie mie ienbroken vannaacht. Ienbreker het glaas van sloapkoamerroam kepot sloagen en het mit roamkruk t roam open doan. Zo kwam e der ien. Ik ben mie zowat doodschrokken man.’ Geert is zichtboar nog wat van wies.
‘Hai kerel, wat n schrik. En hou is t oflopen?’ vragt Bosman.
‘Dat is n haile roare gewoarworden, zo ienains n vremde kerel bie mie ien sloapkoamer. Mor ik ben doalek te bèr oetstapt en heb ienbreker wegjoagd. “Vot doe, moak das’ vot koms”, raip ik en wees mit vinger noar t roam. Hai was deur t roam der ienkommen en t is gain groot roam dat, hai vruzzelde hom ook doalek weerom, deur t zulfde roam. Volgens mie het e hom ook schramd. Mor ik kom naargens aan, eerst mout plietsie der overtou. k Heb hom feidelks mor even zain. Ik ston te trillen op mien bainen. Hai naaide der oet, joen kaant op, zaag ik nog.’
Bosman mout ter aigelk wel om laggen. n Ienbreker zo weer votsturen en dat e t ook nog dut. ‘Dat was zeker gain “beroeps”’.
Geert kniest wat onwenneg mit.
‘Hai ging ons kaant op, zeestoe?’
As ienbreker doar mor nait nog touholdt en hom beziedstopt het. Zien vraauw is ja allenneg ien hoes en achterdeur is lös. Hai wil aigelk wel doalek weerom. Mor hai wil ook t haile verhoal waiten van Geert.
‘Plietsie hes al beld, begriep ik.’
‘Joa, dij kommen der zo aan, zeden ze’.
‘Hes ook zain wat veur n tiep t was, dij ienbreker?’
‘t Was gain dik’ kerel en hai haar n swaarde jas aan mit n capuchon op. Ik kon zien gezicht nait zain. Hai schrok ook en raip dou wat, wat ik nait verstoan kon. t Leek wel boetenlaands.’
‘Zol t din ain van dij boetenlandse lu wezen van dij glasvezelboudel?’ onnaaiert Bosman. ‘Nou ja, dat mout plietsie mor oetzuiken. Gelukkeg dat t zo oflopen is, allaain n roam kepot.’
Bosman is nou zulf ook wat van wies. Wie mouten hier nait dit soort dingen hebben, denkt e. Dat dij ienbreker heur kaant op goan is geft n maal gevuil.
‘Hai het, zover as ik zain kin, niks mitnomen,’ zegt Geert nog. ’Mor k heb nou wel n kepot roam ien sloapkoamer.’
’Verzekern dekt schoa?’
Geert laagt n beetje. ‘Joa, mor dit is netuurlek vot nait weer kloar.’
Even schudt hom deur kop dat Geert zolaank wel bie heur ien hoes sloapen kin. Mor dat gooit e ook doalek weer vot. Dat zel n hail gedounde geven en doar het e gain zin aan. Boetendes, Geert is slim op homzulf, dus dat zel e ook nait willen; hai zel hom wel redden. En Bosman het nog wel n stuk hardboard ien schuur. Doar kin t roam eerst wel mit dicht moakt worden.
n Dag of wat loader krigt Geert t plietsierapport van zien aangifte. Plietsie het zulfde dag nog ain oppakt oet heur aigen buurt, n jongkerel van zeuventien joar. Hai haar al op meer steden ienbroken dij naacht.
Geert slept nou alweer weken mit n stuk hardboard in t kepodde roam van zien sloapkoamer.