Ik trek mie nauw eefkes naargens wat vanaan

Ik las t bie Tommy Wieringa in NRC (1 mei 2021) en eerder aal aargens aans. Spellingsregels binnen te ingewikkelt. Wie zollen mit dat gedauw te elietair wezen. Veuls t Noordeuropees en nog zukswat. Minsen oet aander kulturen en minsen mit genog hazzens mor dei slecht onderwies volgt haren, kwamen zo votdoolek op achterstant. In Kingston upon Hull in Engeland zollen ze t aans doun.

Dus nait te veul waark moken van spelling en punten en kommaas. t Mos aalmool aans.

Ik swiepte kompoeter aan en ging op zuik. Kingston upon Hull, in dei stad was ik west.

n Schiere hoovenstat, mit de sfweer van Grunnen. Vrundeleke minsen overaal. Op zotterdagoovent was t n bult plezaaier in krougen en stroten. Op t lest waren der gounent zo doen as wat. Mor tog gingen ze aalmool trankiel in n riege wachten veur taksievervoer. Schiere boudel.

Op wepsaait van Universiteit van Hull in Engelant las ik t nog n mool. Luu in Hull gaven t goijuh veurbeelt. Door wuir dat haile verhool over spelling aal invoert.

Gain strafpunten veur verkeert schreven woorden en t vergeten van punten, dubbelde punten en aal dei aander roore kriebeldekrats. t Zol meer om inholt goon, den om spelling en zuks wat. Elken ain, woor je ook wegkwamen, mos tog gelieke kaansen.

Dit haar ik eerder bulleeft.

In mien kweekschoultied ston de haile boudel ook op kop. t Mos aalmool aans. In Beverwijk op kweekschoul was t begonnen. ‘Deemookratieseering van ut onderweis’. Weg mit alles. Weg mit dat stovvugge gedou. Allus aans. Vot bugunnen. t Was begonnen in Tilburg, dou kwam t Maagdenhuis in Amsterdam. Beverwijk kwam der agteraan en dou sluig de braand over noar Stad en onder andere in Daam.

Allus mos aans. In zulfde tied was der ook n bult gedounte over spelling. Ook dat mos over de kop. Weg mit alle regels. Der waren proovoos en kabauters en widde fietzen en heppenings, laank hoar en kurde rokken. Nederlaandse tool was levendeg en as je t aalmool fooneeties opsgreven, den was t aalmool veul makkulukker. Wie luipen deur gaangen van Kweek (looter PAABOO en nog looter PEE-AA) mit n baukjuh te speren, woordat t aalmool in ston. t Leek wat op t baukjuh van Mao. Wie schreven zo as we t zeeden en heurden. Der kwamen n poor frizze dosenten oet t westen van t laand. Dei zollen de deemookratieseering bie ons wel eefkes reguln. Boorden en snorren as bunzelhonden en vanzullufs n spiekerpak en n puut zwoore Van Nelle in bovenbuuts. En wie zollen heur bie veurnoom nuimen. Munneer was olderwets. t Was Kees veur en Leo en Niko noo.

t Wuir n grode Jan Dazzenboudul. Ze waren der ain of twei joor en vertrokken weer noor ale windstreken. Gain demokratiesering, den mor karriere. Noa n joar rebullie, bleef t bie wat dingen dei tog wat neiermoodser waren en bie de tied. En dou ging alles weer zien gewone gangetjuh. Ik hoolde mien aktes. Kloar.

As lezer zel je nauw aal wel deur hebbun wat ik hier aan t daun bin. Ais kiekun hou dat oetpakt mit onze tool. Gain Simon Rekur en gain Woordwaark. Nee, ik dout op mien aigun munaaiur.

Bert Wijnholts van Kreuze stuurt mie zikkom bie elke biedrooge van mie, dei ik hom lever wel n iemeeltjuh, of ik nog wel wat wil aanpaazen. Bert is hoofdredakteur van Kreuze en ik wil hom hoost wel de eretietel geven van purist. Hai wil t aalmool hekjuh perfektuh hebben. Elke keer dink ik dat ik t goud heb, mor toch heb ik der elkuh keer wel weer n slomper in zitten. Trankiel volg ik zien goijuh rood en verbeter ik in t jpeg-bestand mien tekst. Bert het ook altied geduld mit mie. Hai stukt mie dat den ook oet. Hai zugt alles!

Ik heb der sums ook wel wat muite mit, dat mout ik zeggen. Redaksie van Oader zel mien biedroagen ook wel wat opschudden, denk ik. Ik ging haail laank leden mool bie Jan Siebo Uffen op cursus en ast over spelling ging, den doezelde t mie. Ale andere fiebeldekwinten en schiere dingen veur kinder, verholen en gedichten, t was gain proobleem.

Stunt bie radio Noord in t programma van Imca Marina, dei wie oetvraten, dei zel ik nooit vergeten. Mor dat n aander keer.

Ook kreeg ik wel ais op mien kop van geleerde grunneger lu.

– Doe woonst in n Daam en door zeggen ze dat nait zoo.

Mien verweer was den iets van:

– Ja mor wie wonen aalmool in Grunnen en mien aine buurman komt oet Muntendaam en aander buurman komt van t Hogelaand. Mien pa kwam van Martenshouk en mien moe van Drente. De tool mikst zuk tog!

t Kon maistieds gain genoode vinden in ogen van aander.

Dus nauw veeg ik alles op n bult in dit stuk en dou t op mien fooneetiesje menaaier. Gain regels meer. Ais kieken woor ik onder aan bladziede oetkom.

Remco Campert kwam in dei gaos-tied ook nog mit zien baukjuh: ‘t Leven is verrukkelluk’.

t Was sums oordeg wat kopschraberei te ontdekken wat der nauw weer ston.

t Was ook om te lagen en t was literatuur. Dus, dochten wie. Kloar zou daun we ut.

Der is niks van overbleven van de haile alternatieve spelling nait. t Baukjuh van Mao was ik noo n joor aal weer kwiet. Baukjuh over spelling? Gain idee woordat t bleven is. Geleerde heren en doomes hebben spelling in de loop der tied weer wat aanslepen en sums is t tog ain grode toezeboudul.

Wat Grunneger Toal betreft. Ik richt mie nauw op Siemon Reker zien lutjuh baukjuh. Ik heb n gruine en aine mit maal soord root. Dus toch weer t baukje!

Bert van Kreuze het mie aanrooden te kieken bie Woordwaark. Dat dou ik den ook broof. Erenswoar!

t Vaalt nog nait tou om zunder regels en foneties te schrieven. Interpunksie is nait zo moeiluk. Rabbelst mor gewoon deur mit tekstverwaarker en sums knapst aargens n punt of komma of verzinst zulf wat. Of t aalmool nog te snappen is, dat is n tweide. Ik mout bie mien aigen getiep hier vook n mool terugpakken bie t lezen.

Dit is den de gemikste fonetiesje tool, woor ik doudertiet mie zo staark veur muik. Mor of dit het den wel is?

Wat hier aalmoal staait is nog minder den haalf put haalf regenwotter. t Liekt naargens noar.

Ons aigen toal vaalt ook nog oetmekoar mit verschillen. in Oethoezen is t weer aans den in Ter Oapel. Dat huif ik nait oet te stukken. En mien vraauw heur taande oet Griepskerk rabbelde weer wat aans den mien taande oet Sappemeer. t Mout zo wezen.

Ik mout mie aan regels holden dat is nait aans. Ik heb Bert achter mie as ik weer n bok schait. t Is aalmoal duudelk en hest ook votdoalek deur woar t over gaait. t Grode idee, as dat der in zit, hest votdoalek te pakken.

Mor nou nog dei lu in Hull op universiteit. Ik snap t wel. As je n schier onderwaarp veur n waarkstuk, of scriptie hebben en komst der mit dien kennis van toal nait oet.

Dat is wel n probleem.

Mor, denk ik den. Elke student het toch n computer mit tekstverwaarker en mit n spellingcontrole. Dat mout toch ook helpen. Ik denk nait dat t goud kompt as ze t zo daun goon. Dus jongus en wigter. Nait doun!

Tommy Wieringa hoolt nog wat aander deskundigen aan en door sloet ik mie bie aan. Lees t zulluf mor noo op de saait van NRC. t Liekt mie nait zo wies om t in te voeren.

Zo as zo voak. Tied zel t leren. Ik heb mie hier n moal slim oetleefd en mie de buuts oetlaagd mit schrieven van dit stuk. Wieze les veur mie. Ik mout mie zulf bie t schrieven toch meer aanpittjen mit regels. En aans krieg ik t wel te heuren van Bert.