Tot aan zien zeuvende joar geloofde Wolter Bosman dat vraauwen n massief liggoam haren, van scholders tot onder knijen haildaal oet ain stuk. t Was de strenge en benaauwde tied van daarteger joaren en Twijde Wereldoorlog. Benoam ien kerkelke kringen waren zeden en gewoonten slim streng. Zien moeke, taandes, baaide opoe’s, kortom ale vraauwen dij Wolter dou kon, drougen ien dij preutse joaren laange, donkere of swaarde rokken, sums aan hakken tou, mor apmoal tot ver onder knijen. En ze laipen ook aaltied mit lutje stapkes. Wolter keek aigelk allenneg mor noar ogen en handen van vraauwlu. Heur liggoamen, doar haar e haildaal gain benul van. Hai miste dat aandere ook haildaal nait. Zien pa en moeke zaag e ook allaain mor mit kleren aan. Doarom waren vraauwlu veur hom solidere wezens as manlu, poterds. Dat mainde hai te zain aan heur liggoamen: oet ain stuk. Want ja, bie mannen zaag e boksempiepen aan kruus tou. Mannen waren spleten.
Tot op n dag dat hai wat vremds zaag, dat zien wereld haildaal op kop zette. t Was bie zummerdag en slim hait. Bie t grode landhoes, noast Wolter zien hoes, woar zien pa toenman was, waren grode toenen. Mit grachten der omtou doar dreumerge swoanen ien dreven. En n viever. Dij viever was omgeven mit boskerderij en was zodounde beschut. Wolter, dij doar dou wel kommen mog as zien pa doar aan t waark was, zaag doar tussen stroeken deur ienains n vraauw, dij e nait kon, nait ain van bewoonders. Zeker ain dij doar n zetje logeerde, wat wel voaker gebeurde. Dij vraauw, dij schienboar docht dat ze allenneg was en nait bekeken wer, haar aal heur kleren oettrokken en ston midden ien dij ondaibe viever. Tot knijen aantou ien t wodder ston ze doar mit rug noar hom tou. Mor wat e zaag kon e mor naauw geloven. Doar ging zien geloof ien t massieve liggoam. Net zo ien twijen as dat van n man. Zien beeld van vraauwen was dus haildaal verkeerd! Aal dij rokken en jurken waren gewoon nep, kul. Lappen stof mit doar onder net t zulfde as wat op zien aigen liggoam leek. Hai begreep ter haildaal niks van en was n haile zet slim van slag.
n Joar loader. Wolter was n moal bie zien kammeroad Wim te speulen en dij gaaf hom n bouk mit foto’s van kunst. Wim zien olders haren wat meer leerd en haren ook wat meer boven ogen. Zai lazen bouken en haren ook bouken ien hoes mit ofbeeldens van schilderijen en beeldhaauwwaarken van beroemde kunstenoars. Ain schilderij trof Wolter biezunder, Odalisk met slaaf, van de Fraanze kunstschilder Ingres (1842), n haildaal noakende, liggende vraauw. Ston n sloaf bie op mit n gitaarachteg instrement en op achtergrond ook nog n manspersoon, mor dij deden der nait tou veur Wolter. t Ging hom om dij odalisk, n vraauw oet hoarem van n Turkse sultan. Bainen haar ze n beetje tegen nkander, mor wel wat oetdoagend, haildaal nait zedeg. Aarms hil ze weelderg om kop tou.
Vanof dat mement was e echt genezen van t misverstand oet zien kienderjoaren. Hou wonderlek was dat toch ienains, dat heur liggoam net zo spleten was as dat van homzulf. En hai zaag nog meer: borsten, n navvel en n proekje hoar ien t kruus. Doar haar e tot den nooit gain wait van had. Zo zagen vraauwen der dus oet. Vanof dij tied gruide der bie Wolter n begaaistern veur blode vraauwen en spezioal veur borsten. Hai dreumde snaachts voak over blode vraauwen mit dikke borsten.
Nog weer loader, Wolter was n joar of negen. Bie buren van Wolter, Kloas en Oafke, kwam sums en den n wichtje van ongeveer zien leeftied, Trieneke, n klaaindochter. Zai haar laange, blonde piebekrollen en dat von hai toch zo aalderlaiste mooi. Kwam sums ook n oldere zuster van heur, Anna. Mor dat was n vaals wicht, dij aalweg graauwde en toesterg oet ogen keek. Nee, Wolter vil op Trieneke. Op schoul zat ze n klas leger as hai en ze laipen sums mit heur baaiden op, as Trieneke van schoul noar Kloas en Oafke tou ging. Zai was van n grode schoonhaid, von Wolter, mor ze was heur doar zulf nait van bewust. Ale moalen as hai heur zaag en tegen heur prout, keek ze wat schuchtern noar beneden, wat hai weer mooi von en doar haildaal waik van wer.
Op n mooie zodderdagveumirreg was Trieneke weer bie Kloas en Oafke. Zai ston op blaikveld, hai scharrelde wat achter t hoes om. Dou hai heur ien de goaten kreeg, kwam e noar heur tou, stapte over t heegje en ging bie heur stoan. n Zetje zeden ze niks, dou zee Wolter: ‘Ik heb n laimeneertiekje vongen. Wols hom zain?’ Dat wol Trieneke wel en ze ging nijsgiereg dichter bie hom stoan. Hai dee zien haand langsoam open, mor t tiekje vloog doalek vot. Zai keek hom aan en laagde laif. Ze stonden nou vlak bie nkander mit heur kop hoast tegen zien kop, dat e heur hoar vuilde dat t kriewelde. En hai rook heur, lekker… Zai keek hom aan en zee ienains: ‘Maag ik die wel n kuske geven? Ik eh… wol zo geern n moal ain kuzzen.’ Ze laagde verlegen.
Nou was Wolter haildaal stomverwonderd. Wat n vróag! n Wichtje dij hom n kuske geven wol. Dat von e wel zo apaart. Hai kreeg nooit gain kuskes, nait van zien pa of moeke en nait van taandes of aander vraauwlu.
Dou schoot hom ienains wat ien t zin. n Kuske, doar gaaf e niks om, mor hai haar zulf ook n wens. ‘Ik wait wat, doe gefs mie n kuske en den maag ik dien baaide borsten zain. Goud?’
Bliekboar was Trienekes verlangst noar kuskes zo groot, dat ze doalek tougaaf. Mor wel mit dit beding: ‘Nait baaide, mor ain.’ Dat was Wolter ook goud, beder n haalf aai as n lege dop. En op veurstel van Trieneke prouten ze òf dat ze dit nait hier op blaikveld bie Kloas en Oafke doun zollen, doar elkenain heur overlopen kon. Bie Trienekes hoes was n daipe toen mit veul stroekerij, doar zol gainain heur zain. Wolter haar voag t benul dat ze meschain wat doun zollen dat nait mog van grode minsen. Mor hai von t wel slim spannend en was vrezelk nijsgiereg. Hai zol n echte vraauwenborst te zain kriegen. Aankom week moandag, smirregs noa schoultied. Ofproat!
Dij moandagmirreg laip Wolter te schoul oet noar t hoes van Trieneke. Hai haar tegen zien moeke zegd dat e noar n kammeroad was te speulen. t Was vrizzeg, swoar bewolkt en t miggelde aingoal. Ales was slof en nat. Mor zai haren t ofproat en hai wol ook deurzetten. Haalfweg kwam Trieneke hom al ien muid: ‘Mien moeke maag ons nait zain. Wacht doar mor even tot ik aangeef dat t kin.’ Ze wees noar t portiek van n winkeltje dicht bie heur hoes.
Noa n pooske zaag Wolter dat Trieneke hom wenkte. Hai laip op zied bie t hoes laangs en kwam bie heur ien achtertoen. t Was n grode gruintetoen mit achterien wat stroeken en bomen. Trieneke kreeg hom bie haand en zai laipen achter nkander aan over t toenpad noar achtern. Zai zaag der wat soeterg oet. Van piebekrollen was nait veul meer over. t Nadde hoar hong as kroezege taauw bie heur kop deel. Heur haand vuilde kold aan. Schounen zaten heur baaiden al gaauw onder baksege bragel.
Wolter was wat zenewachteg dat zai dommit zol begunnen te giebeln over heur ondernemen en dat ter den niks van kommen zol. Dat was zien ervoaren mit wichter, dij laagden aingoal om niks en vonden ales wat jonges deden mor roar en stom. Mor Trieneke was nog aalweg slim eernsachteg.
Zo stonden ze doar n zetje en keken wat ien ronde en dou noar n kander. Wel zol begunnen?
Mor Trieneke trok hom rezeluut noar heur tou en heur kop was nou vlak bie zienent. En dou kwam ze mit heur mond hail zaacht tegen zien mond. Hai vuilde heur lutje hoarkes van heur kolle bovenlip. Ze pakte hom nou mit baaide handen bie zien kop en drukte zien lippen stief tegen heurent aan. Zo bleven ze n haile zet stoan, hai duurfde hom nait te bewegen. Baaiden haren ze ogen stief dicht.
Dou hai op n duur zien ogen open dee en hom wat bewoog, kwam zai weer wat bie heur pozitieven. Hai von t wel apaart mor t dee hom nait veul. Trieneke lait n daibe zucht, heur mond ston wat open en ze keek hom dreumerg aan, ogen op n gloepke.
Dou pakte zai zien haand en legde dij op heur rechterborst. Heur truitje vuilde kold en slof. ‘Ik wil hom bloot zain. Dat hestoe mie beloofd,’ zee Wolter zaacht. En hai trok zien haand ter òf. Zol ze t hier bie loaten willen?
Mor Trieneke nikkopte en trok nou heur rode truitje aan ain kaant wat noar beneden tou zodat t widde hempje vandag kwam. Ook dij trok ze noar ondern.
Wolter was slim verboasd dou e zaag wat ter te veurschien kwam. Haildaal niks! Wat e verwacht haar, dit nait! Haildaal gain borst, zoas e hoopt haar ien zien verbeeldens. En ook nait n hail luk bobbeltje. Nee, net zo plat as bie homzulf. Wel n luk tepeltje, dij wies omhoog stook. Hier en doar zaten al wat regendrupkes op heur widde vel.
En weer was Wolter haildaal ien de war. ‘Is dat ales?’, vroug e dommeg. Trieneke mos der om laggen: ‘Wat haarstoe dén docht?’
Wolter haar hom der veul meer van veursteld. Mor hai kreeg gain gelegenhaid om hom doar nog laanger over te verboazen. Want doar kwam Trieneke heur moeke aanlopen mit n bezzem ien haand. ‘Hee…, wat doun joe doar, hè? Opholden joe. Doalek!’
En tegen Wolter: ‘Doe dikke swienhond, wat hestoe doar wel ommaans? Moak dastoe votkoms, grode viezerik. Aan ons Trieneke zitten hè. Ik zèl die…’ En ze kwam op Wolter ofvoamen mit bezzemstoal as n swoard ien baaide handen. Wolter kon n haauw van bezzem mor naauw ontwieken en runde noar stroat zo haard as e kon en zo noar hoes tou. Tegen zien olders zee e niks.
Hou t mit Trieneke oflopen was, wis e nait, kon hom ook niks schelen. t Was hom apmoal slim ofvalen. t Klopte hail nait mit zien verbeeldens over vraauwenborsten van dat schilderij.
En wat n kwoad wief, van n moeke. t Leek wel n heks mit heur oelebril en heur laange, swaarde hoar achter heur aan te fladdern en mit heur haarde, schèle stem. Hai wol doar nooit weer hin. Trieneke haar vergoud veur hom ofdoan. Stom wicht, zai haar hom verneukt mit dat domme gekus. Zulf haar ze ja haildaal niks. En Wolter kreeg ook ien de goaten dat dit wat west haar dat nait mog van grode minsen. Omdat zukswat vies was…
Jean-Auguste-Dominique Ingres (1780-1867), “Odalisk met slaaf”, 1842. Eulievaarf op douk,
71 x 100 cm. Walters Art Gallery, Baltimore.