Op zaikenbezuik ien coronatied

t Was ien t laangste van doagen. Bosman ging op bezuik bie zien olle taan’ Griet ien t verpleeghoes. Sinds kort mog taande weer ainmoal ien week bezuik hebben. En zo kon Bosman ook n moal bie heur kommen. Op òfsproak en veur n uur.

Hai von aal dij coronamoatregels wel goud, mor hai vergat ze ook regelmoateg. t Gevoar was ja nait zo groot ien dizze contrainen. Hai stapte dij dag zodounde mit ogen boven ien t hoar, rompslomps te hal ien van t verpleeghoes en meldde hom bie recepsie. Mor dat gaaf doalek grode konsternoatsie. Ho, ho, ho, hai mos eerst weerom noar tougangsdeuren om zien handen te ontsmetten, temperatuur wer opmeten en hai mos n mondkapke op doun. Hai kreeg vroagen over zien gezondhaid en kreeg instructies. En nog n preek ter bie op koop tou van de vraauw achter boalie. Gedwee lait Bosman t over hom henkommen. n Begelaaider brocht hom mit lift noar taandes koamer. En hai mog absoluut nait ien t gebaauw omdwoalen.

Taande haar meleur aan heur knij en zat ien n rolstoul mit t zere bain rechtoet ondersteund. t Lopen wol al laanger nait zo best meer, mor wieder was ze goud gezond en der was ook nog gain sproake van slietoazie van t benul, ondanks heur hoge leeftied. n Echte doamesmevraauw ien heur mooie goud en t zulverwidde hoar netjes kapt.

Dou Bosman bie heur op koamer kwam zat ze, wat schaif veurover bogen bie toavel, n braif te schrieven. Wel schrift ter nog braiven ien dizze tied van e-mail en smartphone, Facebook en Instagram? vroug Bosman hom òf. Hier leefden mìnsen ien n hail aander universum.

Taande mouk eerst zin òf doar ze mit bezeg was, dou keek ze op. Net as n directeur achter zien bureau wel dut as n onderknuppel der ien komt. Dou streek ze n widde lok oet heur ogen en leunde ontspannen achterover. Bosman kreeg n stoul op roeme òfstand. Hai zette n deuske mit bonbons op toavel, dij hai veur heur mitnomen haar. Ze prouten wat over ditten en datten.

Noast centroale hal was ook n winkeltje, doar Bosman nou even hin ging. Taande haar laiver abbels had, of abbelsienen. Sukkeloa mog ze nait hebben van dokter. Lift zoog geluudloos weer noar beneden. Hai kocht abbels van n bebrilde vraauw van middelboare leeftied, dij mistraauwend vroug of t veur ain ien dit tehoes was.

“Joa, veur ain ien dit hoes,” zee Bosman.

“n Patiënt?” graauwde ze. Bosman nikkopte. Harregat, wat n maal mìns. Dat zai nou achter n plestikken schaarm zat was omdat gainain heur aanhousten kon of, nog slimmer, ien t gezicht spijen. Mor aansom kon dat gelukkeg ook nait, von Bosman.

Dou hai weerom noar lift laip zaag e deur openstoande deuren van converzoatsiezoal zien ol buurvraauw, taan’ Oafke ien n rolstoul zitten. Zai stook haand op, wat onzeker. Ze herkende Bosman bliekboar ook, al was t wel twinneg joar leden dat zai nkander veur t lest zain haren. Even kieken hou t mit heur is, onnaaierde Bosman.

t Was hail rusteg hier, ondanks dat ter toch nog wel wat mìnsen waren. Tegenover taan’ Oafke slaip n verfrommelde, olle man, ien nkander sakt mit kop op borst ien n veul te roem pak mit strik veur. Konden wel n haand bie zien boord iensteken. Nog wat wieder zaten n poar olle vraauwen ien rolstoulen veur t grode glaas toerloos noar boeten te kieken, woar niks aans te zain was as gruinlaand, n stoatisch landschap. Gezellege meziek klonk zaacht oet luudsprekers.

“Heden nog tou, komstoe doar weer ais aan?” motjede taan’ Oafke. “Ik zai die ja hoast nooit. Hestoe t zo drok?”

Ze haar nog aaltied dezulfde, wat haarde, kloagende stem. t Korde grieze hoar zat heur ien pielken om kop en ze zaag der wat soeterg oet. Bosman schrok wel eerst even, mor pebaaierde der toch mor wat van te moaken.

“Mien moekes zuster, taan’ Griet, zit hier ook en ik heurde dat joe hier ook zaten,” loog e. “Dus ik docht, ik goa joe even dagzeggen.”

“O, Griet, joa, dij ken ik ja wel. Ik heb gain verslag mit heur. n Apaart mìns,” zee ze mit n zuneg mondje. Bosman knees mor wat. Hai mos stoef noast heur zitten goan. Niks gain anderhaalve meter.

“Luzzen joe wel abbels,” vroug e en hai zette zien puut op toavel. Ze gaaf gain sjoegel.

“Hou gaait ter mit?” zee e den.

“t Vaalt nait tou, k heb al joaren sukker. Mor dokter is tevreden en den ben ik t ook. t Lopen wil ook hoast nait meer, mien bainen hè. Zit gain kracht meer ien, zee dokter. Aankom week mout ik weer noar hom tou ien t zaikenhoes. Eerst mor ais òfwachten wat of e wil.”

Bosman pebaairde t over n aander kaant: “Kin ie t nog n beetje volholden hier, mit dij coronaboudel?”

“Ach, zai hebben t hier aingoal over dij croma. Ik ben doodsbenaauwd dat t personeel mie aansteken zel. Den is t doan mit mie. Alewel,” bedocht ze heur ienains, “gainain zel mie missen.”

Bosman keek ter nait van op, dit haar e eerder heurd.

“Personeel nemt wel goie moatregels denk ik,” zee e. “ Zol t nait?”

Taan’ Oafke ging der nait op ien, mor ze zee: “Ik vien der haildaal niks meer aan zo. t Is hier ale doagen t zulfde. Smörgens eerst dij heisa van opstoan, wassen en aanklaiden. Ze mouten mie overaal bie helpen. Noa kovviedrinken kommen der verschaaiden lu om beurten bie mie, zusters, fysiokerel en sums n dokter. Was lest n jonge vraauw ien n widde jas, dij zee dat ze dokter was. Dat kin toch nait? Wat vienstoe doar nou van?”

Bosman laagde mor wat.

“En den willen ze mit mie aan loop. Da’s goud veur bloudsomloop, zeggen ze. Mor ik kin ja hoast gain stap lopen, wat het dat den veur zin? Ik lig laiver even op bèr. Mor dat maag hier overdag nait. En smirregs mout ik gimmestieken en doarnoa komen der vrijwillegers dij mit ons zingen goan of spelletjes doun, pim-pam-pet of mens-erger-je-niet. Harregat bah, wat n drokte. Ik ben soavends doodop en goa om aacht uur al op bèr. Woarom loaten ze mie hier nait gewoon mit rust?”

Joa, dat was Bosman zien ervoaren ook. Veul mìnsen dij t beste mit aander lu veur hebben, kinnen sums n ploag wezen veur mìnsen dij gewoon niks willen. Allenneg mor mit rust loaten worden.

Zai zaten zo nog n zetje noast nkander. Dou nam Bosman mor òfschaid en ging weer vot. Abbels lait e op toavel liggen.

Bie oetgang van converzoatsiezoal zaag e op deuren n pepier mit grode ledders dat t hier veur bezuikers absoluut verboden tougang was. Was gainain dij der wat van zee en personeel was der ook nait.

Weerom noar taan’ Griet kocht Bosman nog n nije puut abbels bie dij kwoaie bril, dij nou nog achterdochteger keek mor gain woord zee. Hai laip gaauw weer noar lift.

Ondertied docht hai aan taan’ Oafke. Zai was heur haile leven vrijgezel west en woonde mit heur pa, Kloas van Dieken, noast Bosman zien olders. “Oom van Dieken”, nuimde hai Kloas dou onlogisch.

Taan’ Oafke was nait slim loos en haar ook nait veul lerend kind. Dou Bosman traauwde kreeg t bruudspoar van heur n setje handdouken mit n braifke der bie: Voor de jonge gehuwelijk. Mor Oafke wis wél van zowat ale autobezidders ien dörp t kentaiken oet kop en hil bie wel of der mit auto vot ging en wel der weer thoeskwam. Zai en heur olheer zaten soavends altied ien t lutje koamerke mit licht oet, gerdienen open. n Lanteernpoal ston vlak veur t glaas. Gain radio, tv was der nog nait. Ol steerklok tokte zo stoareg dat tied hoast stil ston. Bosman denkt ter nog wel ais aan, hou ainvoudeg en vredeg t leven dou ging bie heur.

n Beetje achter poest kwam Bosman weer bie zien taan’ Griet. Braif was kloar en ien n kevòrt volden.

“Woar bleefstoe nou?” zee ze ongeduldeg.

“Och ja,” zee Bosman wat bekwiemked, “ik wer opholden.” En dou steveger: “Joe waiten nóóit deur wèl.”

Taande stötte kort wat lucht deur neus om zo’n grode onneuzelhaid.

“Nou, den wait ik t wél!” zee ze mit n grimas en keek Bosman aan. “Hes aal dij tied bie dat mìns zeten?”

Dat mìns … t Was ienderdoad n apaart stel, Kloas en Oafke. Zien olders gingen der nait veul mit om. Bosman haar doar vrouger niks van ien de goaten en kwam der aal. Taan’ Oafke was altied hail hartelk.

“Joe moggen heur vrouger ook nait lieden, wel? Ik denk dat ze nait veul aansproak het.”

“Nee!” zee taan’ Griet ter doalek overhèn. “En nou ook nait. Zai stonk altied noar swait, ze waste heur nooit, volgens mie. Ze is leste tied ook nait meer goud bie kop, hoalt boudel deur nkander. Ik kin mie der nait bie dulden.” Ze trok wat mit scholders.

“En dat proemken en kwaalstern ien kwispeldoor van Kloas, bah. Doustoe noar schoul gings ien Stad, ale doagen op fiets, zee e voak tegen dien moeke: ‘Krigt dij jong wel vet? Zo’n jong mout vet eten!’ n Roar stel.”

Op dat mement wer taande’s aandacht òflaaid deur n jonge verpleegster, dij zunder te kloppen te koamer ien kwam en recht op Bosman òf laip.

“Wat is der zuster?” vroug taan’ Griet stiekelg. t Wicht wol wat tegen Bosman zeggen, mor draaide heur nou noar taande tou.

“Meneer moet afscheid nemen, mevrouw,” zee ze op neutroale toon. “Zijn tijd is om. Het corona-protocol.”

Taande’s wenkbraauwen vlogen omhoog en ienains zee ze mit n vilaaine stem van n old wief: “Zeg, heur es even mien wicht, as ik noa moanden weer ais bezuik heb, wil ik doar even rusteg mit proaten kinnen. En zeker as dat bezuik tegen zien wil aargens aans aan de proat holden is. Dat gaait apmoal van mien tied òf.”

Bosman keek wat verlegen op toavel. Oet zien ooghouk zaag e t wicht niedeg weer votgoan.

Nog gain vief menuten loader kwam der n aander verpleegster aan, n oldere vraauw, zo te zain n òfdailenshoofd, mit franterege vollen ien t gezicht. Zai keek taande streng aan en zee: “De tijd is om. Wilt u afscheid nemen?” En tegen Bosman: “Ik breng u zo naar beneden.”

Nog veur ze oetsproken was zee taande: “Joa, joa, zuster, ik wait t. Wie holden op heur. Ik zel meneer, eh …” Kleur schoot heur oet en ze keek Bosman zenewachteg aan.

Bosman nam gaauw òfschaid, wat bedrukt mor wel hartelk. Hai vroug taande nog of e dij braif even ien braivenbus doun zol. Mor dat hufde nait, dij was bestemd veur ain ien dit tehoes.

Zuster brocht hom weer noar hal. Doar vergat e ien ale konsternoatsie weer om zien handen te ontsmetten. Dat kwam hom nog n moal op n schelle oetbrander te stoan van de vraauw achter receptieboalie. Mor dis keer mouk e gaauw dat e votkwam, noar zien auto.