Stilleven

k Stoa al joaren bij Brechtje veur t roam en heur stoel stijt onder mij.
Brechtje is klein van stuk, dat wiet ik omdat ik zelf ok niet zo groot ben.
Ze zörgt goed veur mij, elke week poetst ze mien gedraaide poten met wriefwas en op mien blad het ze n mooi pluzen kleed leid.
Elke dag om tien uur en om drie uur gijt Brechtje op e stoel zitten en vuul ik heur knijen tegen de onderkaant van mien blad, want ze het heur voeten op n stoof.
Ze zet n kopke op mien blad en zo nou en dan tilt ze t kopke op en zet et weer del. Eén dag ien e week leit ze n zwoar ding op mien blad en heur ik heur wat sjantern.
Ik kin niet recht verstoan wat ze zeit mor t klinkt as n soort smeken.

Op n dag goan de gerdienen niet open, t blift stil ien huus.
Brechtje komt niet om tien uur en ok niet om drie uur, dat gijt doagen zo deur.
Ik mis et wel, die regelmoat, dat kopke en heur knijen.
Der gijt n hiele tied veurbij tot ik n poar onbekende handen aan e raand van mien blad vuul.
Veur dat ik t ien e goaten heb, wor ik wreed optild en ien buten delkwakt.
Brechtje zette mij zummers ok wel es ien buten onder de pereboom mor dat ging n stuk rusteger.
Nou stoan mien poten ien n dikke loag snij.
De kolle het mij drekt te pakken en trekt deur de loagen wriefwas hìn noar mien blad, woar t kleedje ok al òfscheurd is.
Even loater wor ik weer optild en ien n auto zet. Noa n pooske stopt de auto, dan binnen der weer diezelfde onbekende handen die mij eerder al zo wreed optild hemmen.
Ien n donkere ruumte loaten de handen mij achteloos lös, ik kin nog net op e poten stoan blieven.

Ik probeer de moed der ien te holden mor t wordt aal lasteger.
De tied dat ik bij Brechtje veur t roam ston liekt al eeuwen leden.
Langzoam roak ik ien verval.
Sprinrag zit dik om mien poten plakt, op mien blad leit wel vief centimeter stof en zo nou en dan vuul ik de holtwurm knoagen aan e plankjes die mien poten bij mekoar holden.

Dan gijt de deur open, et zunlicht klapt op mien stoffeg blad, de wiend bloast deur de ruumte.
De spinnen moaken dat ze votkommen as n vrouw met wilde bewegens met n veger over mij hìnraust.
Zo,zeit ze, ik zal dij es even onder handen nimmen.
Ze gooit mij ien t gras, pakt n fles met verschrikkelek stinkend goedje en smeert mij der met ien.
Ik goa deur de grond, t brand as de hel en de holtwurmsroazen et uut van e pien.
Alle wriefwas wordt van mien blad en poten òfkraabd.
Ze let mij uren bedwelmd en skanseerd ien t gras leggen. Dan gijt ze met n warme, lekker roekende sopdoek over mij hìn en wor ik optild en op n warm plakje ien n koamer zet.

Hielemoal versuft stoa ik doagen bij te kommen, ik heb gien idee wat de vrouw met mij doen gijt.
Zo nou en dan vuul ik heur zachte handen, ze strieken veurzichteg over mien blad en poten en dan zeit ze ieder keer, oh wat n mooi toaveltje, kiek die poten . . . prachteg!

Op n dag wor ik weer optild mor nou deur n poar grote eeltege handen, niet die wrede handen.
Ik denk dat et n man is, want ik vuul gekriebel op mien blad, t zal wel n board weden.
Hij bromt wat over gele vaarf en niet te netjes en zet mij weer hìn.
De vrouw zeit: komt veur mekoar Henk!
Even loater komt ze de koamer ien, zet met n harde klap n zwoar veurwaarp op mien blad en begunt er aan te prutsen.
t Veurwaarp schoeft hinneweer, ik vuul dat et diepe krassen ien mien blad moakt.
Harrejasses wat gijt ze nou doen, ik roak n beetje ien paniek en kin host niet stil stoan.
Dan tilt ze t zwoare veurwaarp op, van pure opluchting ontsnapt der lucht uut al mien holtwurmgatjes.
Ik bin nog niet bekommen of ik vuul overal nattegheid.
Zachtjes strikt de vrouw over mien blad en poten. Ze strikt mor deur, ik wor hielemoal volsmeerd.
t Dreugt hiel haard op, ik krieg t benauwd, mienholtwurmgatjes die net nog wied open stonden, zitten dicht.Doagen loater begunt de vrouw op willekeurege plakken te kraben en hoalt wat van dat spul van mij òf. Dat lucht op!

Ze dut n zachte deken over mij hìn en veurzichteg wor ik ien n auto zet.
Bij t zachte gebrom van e motor wor ik sloom en kin ik de paniek die langzoam bij mij opkomt vergeten.
We stoppen, ze dut n deur open en zeit: moi Henk, hier is dien toaveltje.
De man pakt mij uut e auto en zet mij ien n grote ruumte. t Roekt er vremd en ik vuul dat er meer toavels stoan.
De man, Henk, zet wat op mien blad, et vuult net wat zwoarder as Brechtje heur kopke, een voas meschien. Hij leit er nog wat bij, n rond ding dat wat wiebelt, veurdat et stil leit.
Dan gijt de man zitten, niet bij mij, mor verder vot, ik heur zacht gekras en roek vaarf.
De man gijt zo nou en dan stoan en lopt even noar mij toe, kikt en gijt weer zitten.
Noa uren ien alle rust, sloapereg worden, schrik ik, der klinkt n diep gekroak, der gijt n deur open.
‘Moi Helmantel, wat hest ja n mooi geel toaveltje, woar hest die vonden?’