n Olle vos

Strampelnd kwam hai op heur tou. t Kon nait missen: zai droug n rood jaske, persies zoas zai aankundegd haar. n Luk beetje achter de poest bleef hai stoan bie t toaveltje en keek heur ien ogen. Achter t briltje haar zai heur ogen swoar aanzet; t aine wat swaarter as t aander.

‘Doe bis Derk?’ vroug zai, heur stem wat onvast. Hai nikte. ‘Ik bin Lida. Kons t n beetje vienden?’ Stoul bakte hom aan handen dou hai dij noar achtern schoof en zien gat deelzakken lait.

Hai keek om hom tou. n Voetbalkantine woar elk gevuil veur sfeer ontbrak… mor din mit t gebelschop en de priesliest van n broene kroug. Hai knees ien homzulf. Hou kon ain zukswat opbedenken, n òfsproak op zo’n stee?

Ien heur ronde handen draaide Lida eefkes loater t pootje van heur wienglas. ‘Mien dochter het mie aanmeld veur Tinder. Zai zee t mòs noa al dij joaren allinneg mor doan wezen mit enkel n beetje toen bieholden, soapseries kieken en kloaverjazzen mit wichter.’ Dit verhoal kon hai. Alle keren vannijs heurde hai t aan. Van vraauwlu zulf haar t nait zo neudeg huifd, eerlek woar, mor dij kiender of klaainkiender hè … ‘k Mout der nog wel aan wennen om dit te doun. Joezulf ien oetverkoop gooien en zukswat, doar is ons soort minsen vanzulf nait zo staark ien.’ Zai prout mit n daipe alt. Hai vroug hom òf wat of zai bedoulde mit ‘ons soort minsen’. Hai kon hom nait iendenken dat heur levens op nkander leken, mor nikte vannijs.

‘Bie mie was t mien zeun. t Het mooi wèst pa, zee hai, mos der nou mor es aan geloven.’ n Lag mit n harmonicoa aan rimpels brak deur op heur gezicht. Dat mouk heur kant nuver en zeker vief joar jonger as dij gleerderij aan make-up. Lida lait heur zenen voaren. t Wer n goie oavend. Bie Lida leek t derop der kwam heur n vonkje oet ogen dat mainste oldskjes misten. Krekt of haar zai n doul ien t leven, woar aandern allaank over heur kookpunt hìn waren. Derk verveelde hom nait.

Aanderdoags zat hai der vannijs. Dizze moal mit n moager old wiefke dat heur stem kapot rookt haar. Ien heur ogen las hai de nijsgiereghaid dij hai goud kon. t Priesgeven, t swiegen, t touschaiten en t ienholden dat zukse òfsproakjes stoer mouk. Zai haar heur veursteld as Vera en hai wis votdoadelk dat dit heur noam nait was.

Serveerster gloepte hom aan dou hai heur zee dat zai geern n pilske en n sherry wollen. Zulfde kerel, aander vraauw – aan serveersters oetdrukken laaidde hai òf wat zai doarvan von.

‘Vera’ schoot vot ien de rol van t moudern. Over hom, ainzoame òlle kerel mit te veul stiekelege hoaren oet zien grote oren, dij n beetje graimde bie t drinken van zien pilske.

‘Of ik kiender heb? Schaande genog nait,’ heurde hai homzulf zeggen, as antwoord op ain van heur vroagen.

Dou zai baaident tegen haalftien dij kille zoak verlaiten, strampelde hai vannijs. ‘Doe toeks aan n bain. Zel ik die eefkes thoesbrengen? Mien riebewies is krekt verlengd.’ Vera houstte dou zai kòlde oavendlucht ien laipen.

‘Bizze maal, mit bus bin k der zo,’ zee hai. Zai doekte hom eefkes aan ien heur te dunne jaske. ‘Ik wis nait wat ik dervan verwachten mòs, mor ik heb mie goud vernuverd mit die.’ Hai rook de nicotine ien heur hoar en trok mit neus.

Mit liendainst lait hai hom thoesbrengen. Gaauwachteg batterijde hai hom thoes om, stoof mit zien BMW deur t duuster vot van zien òfgelegen hoes en ging mit n omweg ree noar manege op.

Elk dij docht dat der mit peerden goud geld te verdainen vil, kon nait reken. t Wiefke dat dizze manege runde kòcht wrakke peerden veur hoogoet twijdoezend euro t stuk, gleerde der wat mit bozzels op om veur nuvere foto’s op social media en lait dijzulfde baisten din noar Portugal goan ien n vrachtwoagens vol slachtvee. Zai beurde 30.000 per peerd, verkòcht aan particulieren ien t boetenlaand dij heur dochters n goud òfgetraind peerd gunden… zo bleek teminnen oet heur administroatsie. Der waren gounent dij dochten dat zai din wel n slim goie ruter wezen zòl.

Ien daarde peerdenstal van t riegje dook ‘Derk’ smui onder n stel stropakken deur en kwam deur n gankje ien n roemte vol plantjes. Lu hier wizzen wel of hai was. Ien t haile noorden van t laand swon der moar ain gepensioneerde laborant om dij zo aldernoarste veul wis van hennepteelt as hai. Gain neuroot oet t Oostblok of oet Colombia dij deraan docht hom n spoarzoame hoar te krenken. Doar was hai mit zien kennis van veredeling veul te kostboar veur. Ien dizze kringen gol hai as d’onderkeuneg. Wel of dij allerhoogste was, doar haar hai gain notie van. ‘De farao’, zo neumden lu hom, mor Derk haar hom nooit zain en lait dat geern zo.

Drijmoal ien week bezocht hai n kwekerij, goud verstopt ien n materioalhok, n peerdenholderij of n verzakte boerenschuur, en lait zien expertise doar gelden. As dekmantel bruukte hai dij òfsproakjes mit ainzoame wiefkes van zien joaren. t Verboasde hom alle moalen vannijs hou makkelk of t ging en hou voak t hom lukte. Op heur sinterij was hai nait oet. t Tillen van n allainstoande, olle vraauw was stoer en brocht waaineg op. Mit zien plantjes haar hai genog oaventuur omhanden en verdainde hai meer as dat hai van zien levensdoagen opmoaken kon, zeker ien de scha – zien bieverdainste mog ja nait opvalen, doar haren zien opdrachtgevers hom van meet òf aan goud veur woarschaauwd. t Hil hom levendeg en jonk van geest.

Weeks derop sprak hai vannijs òf mit n aander vraauw. De Stadtlander was hom aiglieks te vol en te stads om ien om te kontjen, mor bewoakingscamera’s haren hom der ien elks geval goud op stoan as hai domt toekend kroug verlait en omslachteg òfschaaid nam van Trijnie. Din mòs hai hom nog wel eefkes deur dizze oavend waarken: Trijnie, doar was gain lak of smak aan. Heur oard leek krekt zo beige as heur gekope confectie, mit vochtplakken op ongemakkelke ploatsen. Ien gedachten ree hai al ien zien dikke bak noar t swoar subsidieerde jeugdhonk woar nooit n hazzenskop maank 13 en 19 joar zat, mor wel n batterij drugsproducenten aan de beste kwaliteit van Europa ompielde. Kwaliteit dij onder zien touzaind oog tot grote hoogte steeg.

Aanderdoags zòl hai nog es n moal òfproaten mit Lida. Doar kon hai kant noar oetzain. Hai zörgde der wis veur dat oldskjes heur nait aan hom hechten zollen. As zai te geern bie hom waren en meer wollen, scheet hai ien t slimste geval achteròf en zette n boom op over incontinentie en de verschrikkingen van t plascondoom. Dat dee t mainsttied wel. Toch zag hai dij vervolgòfsproak mit Lida nait as n bezwoar. Zunder dat zai t wis haar zai mit heur bliedschop en verhoalen over heur toentje n snoar bie hom roakt; hai was ja ook gek van plantjes.

Haalfweg oavend mit Lida, ien n chauffeurscafé op n industrieterraain dizze moal, kreeg hai telefoon. Ien wc nam hai t gesprek aan, batste doarop telefoon stukkend en vernailde d’onderdailen ien störtbak. Der was wat loos, hai mòs gaauwachteg noar manege woar lu mit plantjederij touhilden. Lida von t schaande dat hai nait goud wer, mor vuilde heur zulf ook niks te vris. Hai trok mit bain onderwegens noar bushalte, wer helleg ien hoed van t tempo dat bus aanhil maank leutje dörpkes op t Grunnegerlaand en hoastte hom din èndelk mit BMW noar zien bestemming.

n Schimmel mouk plantjes zaik. Gainain haar verlet om n factor dij heur handel n swien ien t ies joug. Jongen keken hom vergrèld aan. Wat mozzen zai hier mit aan? Ien Eemshoaven ston n container kloar mit n dubbele bodem. t Transport mòs gain doagen op zuch wachten loaten. Hai kraabde hom es achter oren. Plantjes kon hai nait morzo beter moaken, mor hai zòl spuiten mit n goudje woar dizze schimmel nait over kon en plantjes aal. Mit t zootje ongeregeld dat hom veur de vouten laip ging hai aan t pokkeln om handel te redden.

‘The farao can be here any minute now,’ heurde hai n kerel oet Venezuela zeggen. t Laifst haar hai dij farao nait kennen leerd, mor nou votgoan kon hai beslist nait. Ondaanks zien kunde zòl hai dood wezen aleer hai te manege oet laip en t was zien eer te noa. Hai hil juust van t oplözzen van problemen, dat was zien affeer.

‘n Schimmel ien n manege, dat is mie ook wat moois,’ heurde hai n onvaste stem zeggen. n Daipe alt. De farao bleek dus nait, zoas hai joarenlaank docht haar, n kerel. Onder stropakken deur stapte n ronde vraauw ien n rood jaske, mit n briltje op neus. Heur aine oog was net eefkes wat swaarter aanzet as t aander.