Joarenlaank woonde ik noast n echtpoar op leeftied: Tilman en ‘vraauw’ Tilman. Dou ‘vraauw’ Tilman onverwachts op n bloudhaide zummermiddag overlee en heur man Haarm allain achterbleef, was t om en bie vief maai aaltied roak mit hom. Of beter zegd: goud mis! Den dee hai mie, stoande in zien achterdeure, gewoontegetraauw weer zien staarvensbenaauwde oorlogsoaventuren in de Duutse stad Kassel. Tussen 1940 en 1945 wui hai, mit nog miljounen aandern, hier noartou stuurd om waarken te goan in de woapen­industrie. Keer op keer vertelde buurman Tilman mie van de stroaten vol lieken dij hai zain haar: In ain nacht vonden tiendoezend minsen de dood deur grof geschut. Deur zien antenne veur gevoar en meer nog deur n wonder wos buurman net op tied aan swoarste ielìnne te ontkomen. Volgens zeggen van zien zwoager is hai lopends van Kassel weer bie huus aankomen in Hogezaand dou de kenonnen zwegen en t was vrede. Aaltied pruit mien buurman, tussen zien vrezelk oorlogs­verslag deur, mit n glimlach om de lippen, over n zeker Duuts wichtje dij hai kennen leerd haar.

n Poar zummers achter nkander was Tilman der gain koare aan t gat bonden en den haar hai slim de jaank uut om noar de stad weerom te goan woar hai d’oorlog in ale heveghaid deurmoakt haar. Dizze staarke veurnemens kon gainaine hom uut de kop proaten.

Old, versleten en vergeetachteg zai k mien buurman weer in n bultje d’weg over lopen – kroepen, zol k hoast zeggen – noar zien autootje tou. Hai propde t ol woagentje vol pakkelarrie, mor vergat t belaangriekste: drinkerij veur onderwegens. Allain mit zokzulf raaisde hai of noar Kassel. Om weer te vinden wat hai doar verloren haar? Of om te zuiken noar dat wat hai zo geern zain wol mor dat veuls te wied boeten zien berek lag? As dat mor goud ging. Ik keek hom deur mien koamerroam noa en huil mien haart vaast.

Leste moal is hai deur n Duutse motorrieder vonden aan d’kaande van d’weg. Sevveloos hong hai achter t stuur van zien auto. Deur d’gluiende hètten was hai uutdreugd. De behulpzoame motorman brochde hom noar t zaikenhuus tou.

Weer thuus was buurman kört van stof over t liggoamelk ongemak dat hom op zien raaize overvuil. Laiver pruit hai mit mie over dij aine schat van n verpleegster dij hom zo goud verzörgd haar. Wat haren zai n gekhaid moakt mit heur baaident. Hai in zien beste Duuts. k Zai weer dij veulbetaikende glimlach om zien mond van manlu onder mekoar.

Nou wie weer in d’eerste weke zitten van maai, huft mien goie buurman van destieds gain doodsangsten meer uut te stoan. Nooit meer! Tilman: Rust zaacht in ale vredeghaid!